Kenmerkend zijn de verschillende vormen van bebouwing die herinneren aan de diverse vormen van gebruik: de eenvoudige veenarbeiderswoningen (goeddeels verdwenen), rijkere boerderijen, de molens, de bebouwing voor ‘buiten’ wonen, recreatie- en horeca in Vinkeveen.
Boven dit alles torent de bijna onwerkelijk hoge (ook vanwege de fundering op ‘slappe’ grond) Heilig Hartkerk van Vinkeveen. Deze kerk met Lourdesgrot is een van de voorbeelden van ontwikkelingen van buitenaf (invloed van het Aartsbisdom Utrecht en van een zeer bouwlustige pastoor) die het aanzien van de gemeente steeds hebben bepaald.